سیاستگذاران همواره به دنبال ابزارهایی بودهاند که بهوسیله آنها بتوانند حکمرانی رضایتبخش را محقق سازند. یکی از این ابزارها دولت الکترونیک است که تأثیر بسزایی در اصلاح نظام حکمرانی کشورها داشته است. در ایران نیز چند سالی است که به مانند دیگر کشورهای دنیا توسعه دولت الکترونیک آغاز شده است. اما علاوه بر این که روند توسعه دولت الکترونیک در ایران بهکندی پیش میرود، در برخی بخشها با وجود الکترونیکی شدن، اهداف مدنظر سیاستگذاران برآورده نشده است. به همیندلیل به نظر میرسد بررسی بیشتر مبانی دولت الکترونیک، رصد مدلهای توسعه و تجربه کشورهای موفق در این حوزه میتواند بهعنوان چراغی برای ادامه مسیر راهگشا باشد.
کرهجنوبی ازجمله کشورهایی است که در یک دهه اخیر، همواره جزو کشورهای پیشگام در توسعه دولت الکترونیک بوده است و توانست با توسعه آن، نه تنها شفافیت و کارایی را افزایش دهد، بلکه با مساعدکردن محیط کسبوکار، سبب توسعه اقتصادی نیز شود.
به نظر میرسد کرهجنوبی به دلیل شباهتهایی از قبیل جمعیت و مدل حکمرانی و همچنین ارتباط توسعه اقتصادی سریع با دولت الکترونیک، یکی از بهترین کشورها برای مطالعه تطبیقی با ایران است.
توسعه دولت الکترونیک در کره جنوبی به چهار مرحله اصلی تقسیم میشود. در مرحله اول که با تولید اولین رایانههای شخصی همزمان بوده است، به رایانهای کردن وظایف اداری و ثبت اطلاعات بهصورت الکترونیکی پرداخته شد. در مرحله دوم، تمرکز بهصورت عمده بر ایجاد زیرساخت و ایجاد شبکه توزیع اطلاعات بین دستگاههای دولتی بود. در مرحله سوم، دولت کره جنوبی نهتنها بر افزایش کارایی در درون نظام اداری بلکه بر افزایش سهولت دسترسی شهروندان در استفاده از خدمات اداری نیز تأکید داشت. در همین راستا اولین پروژه دولت الکترونیک شامل 11 پروژه اصلی در سه حوزه بهبود زیرساخت، افزایش بهرهوری اداری و بهبود ارائه خدمات به شهروندان طراحی و اجرا شد. در مرحله آخر نیز چهار استراتژی در دستور کار دولت قرار گرفت. استراتژی اول مرتبط شدن دولت الکترونیک و نوآوری در اصلاحات اداری، استراتژی دوم کاربرمحور بودن دولت الکترونیک، استراتژی سوم مرتبط کردن پروژه دولت الکترونیک با صنعت فناوری اطلاعات و استراتژی چهارم اولویتبندی و تعیین هدف و مدیریت عملکرد مرحلهبهمرحله. در این راستا در طی سالهای 2003 تا 2007 دومین پروژه دولت الکترونیک با عنوان نقشه راه دولت الکترونیک متشکل از چهار حوزه، در دستور کار قرار گرفت و 31 فعالیت طراحی و اجرا شد. بعد از اتمام مرحله چهارم تا به امروز کره جنوبی بر اساس شاخص توسعه دولت الکترونیک که یکی از مهمترین شاخصها در این حوزه میباشد، همواره جزو سه کشور برتر در بین 193 کشور عضو سازمان ملل بوده است.
این گزارش سعی دارد به بررسی گامبهگام توسعه دولت الکترونیک کرهجنوبی و همچنین عوامل موفقیت این کشور بپردازد. بدون شک مطالعه تجربیات این کشور میتواند برای کشورهایی که در مسیر توسعه دولت الکترونیک هستند، کمککننده باشد.