«دارویار» طرح دادهمبنا برای اصلاح سیاستهای ارزی حوزه دارو و نجات صنعت دارویی کشور
—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————-
معاون راهبردی نظام دارویی اداره کل دارو سازمان غذا و دارو، هدف اصلی طرح داده مبنا «دارویار» را اصلاح سیاستهای ارزی حوزه دارو و نجات صنعت دارویی کشور دانست و لزوم اجرا و چالشهای این را تشریح کرد.
—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
به گزارش روابط عمومی اندیشکده حنان، دکتر حسین شمالی، در سلسله نشستهای مهداده با موضوع اصلاح سیاستهای ارزی حوزه داروکه به همت اندیشکده حنان در مرکز همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری برگزار شد، اظهار کرد: ایدهی طرح دارویار با هدف اصلاح سیاستهای ارزی حوزه بهداشت شروع به فعالیت نمود؛ اما به دلیل محدودیتهای موجود، طرح بر موضوع دارو متمرکز گردید. تخصیص ارز یارانهای به ابتدای زنجیره مسبب ایجاد انحراف و شکلگیری مفاسدی مانند قاچاق معکوس دارو به کشورهای همسایه (خصوصاً داروهای خارجی) شد.
وی، با بیان اینکه دولت در موضوع تخصیص یارانهی دارویی، ادامه فرایند را ناممکن میدید، در ادامه خاطرنشان کرد: دولت هیچ برنامهای برای تغییر مسیر نداشت. در مدل تخصیص ارز ترجیحی تمرکز رقابت میان داروسازان به جای تولید بر دریافت ارز دولتی شکل گرفته بود؛ اما دولت باتوجهبه تجربه افزایش قیمت بنزین و روغن و ماکارونی و تبعات اجتماعی آن از اجرای طرح واهمه داشت.
معاون راهبردی نظام دارویی اداره کل دارو سازمان غذا و دارو، با بیان اینکه در تیرماه ۱۴۰۱ دارویار در شرایطی آغاز شد که طراحی طرح برای دارو و شیرخشک و تجهیزات بود؛ اما فقط برای دارو تولید داخل اجرایی شد، در ادامه افزود: در ابتدای طرح دو نگرانی تأمیننشدن سرمایه در گردش صنعت دارو و نگرانی حاکمیت از افزایش هزینههای بهداشتی مردم وجود داشت.
شمالی، محوریت اجرای طرح را سازمان غذا و دارو دانست اما در مورد ذینفعان اصلی اجرای این طرح میتوان به موارد زیر اشاره نمود: سازمان برنامه بودجه برای تأمین سرمایه، بانک مرکزی برای تأمین ارز، وزارت رفاه یعنی بیمه تأمین اجتماعی، شورایعالی بیمه برای تصویب مصوبات و شوراهای بیمه (مانند بیمه تأمین اجتماعی و نیرو مسلح و…)، پزشکان و داروسازان و داروخانهها.
بر اساس بیانات معاون راهبردی نظام دارویی اداره کل دارو سازمان غذا و دارو، پیش از اجرایی شدن این طرح ۲/۲ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ به دارو تخصصی داده میشد در صورتی که این یارانه به دست بیمار نمیرسید.
شمالی، با بیان اینکه مدیریت پرداخت از جیب مردم یکی دیگر از چالشهای حذف ارز 4200 بود، در ادامه تصریح کرد: در طرح دارویار بر اساس دادههای تیتک سهم عمده بازار در هر برند مشخص شد و برندی که نیمی از بازار را در اختیار داشت به عنوان قیمت پایه بیمه قرار گرفت. همچنین در این طرح، سهم بیمار در داروهای مختلف محاسبه شده و بدون تغییر ثابت نگه داشته شد.
وی، با بیان اینکه نبود پوشش صددرصدی بیمهشدگان یکی دیگر از موانع اجرای طرح بود، در ادامه افزود: بر اساس پیشنهاد سازمان غذا و دارو، در مرحلهی نخست، با استفاده از دادههای کد ملی مردم ایران و دادههای افراد تحت پوشش بیمه، افرادی که فاقد بیمه هستند، مشخص شده و بهصورت خودکار بیمه شوند. درمرحلهی دوم، استحقاق سنجی و ادامهی فرایند انجام شود.برای اجرای چنین طرحهایی در کشور، بهتر است ابتدا شیرینی طرح به مردم نشان داده شود و سپس آنان را با سختیها مواجه نمود. با سازوکار طراحی شده در دارویار، با ایفای نقش دولت در جبران افزایش قیمت، بیمار احساس تغییر قیمت اقلام دارویی نمیکرد و در نهایت طرح دارویار بهصورت نرم و بدون سروصدا و هیاهو و مقاومتهای اجتماعی اجرا شد.
معاون راهبردی نظام دارویی اداره کل دارو سازمان غذا و دارو، در ادامه توضیح داد: در طرح دارویار چالشها از جنس فقدان داده نبوده و متاثر از تصمیمهای حاکمیتی بوده است. در این طرح بدون خلق زیرساخت و داده جدید و با تکیه بر دادههای موجود، یارانه به دست مصرف کننده نهایی یعنی بیمار رسید.
شمالی، با بیان اینکه با بهروزرسانی داشبوردهای مدیریتی تصمیمگیری دادهمحور در سازمان دارو نهادینه شده است، در ادامه افزود: با استفاده از دادهها، پیشاپیش به سؤالاتی که برای مدیران پیش میآمد پاسخ داده و این امر سبب همراهی مدیران با گسترش این طرح میشد.دکتر شمالی با اشاره به گامهای برداشته شده به سوی باز کردن دادهها برای مردم افزود، در اقدامی کمسابقه دادههای موردنیاز صنعت دارو بهصورت عمومی منتشر شد تا با استفاده از آن صنعت قدرت تصمیمگیری بهتری کسب کند.